تعاریف بسیاری از کنترل پروژه وجود دارد که در صنایع و در واقع در سراسر شرکت ها از آن استفاده می شود. برای اهداف این سایت، زمینه کنترل پروژه به شرح زیر تعریف می شود:
کنترل پروژه: جمع آوری داده ها، مدیریت و فرایندهای تحلیلی است که برای پیش بینی، درک، تاثیر زمان و هزینه پروژه یا برنامه تاثیر می گذارد. از طریق انتقال اطلاعات در قالب هایی که به مدیریت موثر و تصمیم گیری کمک می کند. این تعریف تمام مراحل یک پروژه یا چرخه عمر برنامه را از برآورد اولیه مورد نیاز برای اندازه گیری یک پروژه پیشنهادی، از طریق درس های آموخته و تجزیه و تحلیل قانونی مورد نیاز برای درک علل شکست (و توسعه ادعا) را شامل می شود.
در نتیجه، کنترل پروژه را می توان شامل موارد زیر در نظر گرفت:
• استراتژی پروژه، انجام برنامه ریزی و روش های مطالعه برای کمک به PM بهینه سازی نتایج آینده؛
• برنامه ریزی شامل توسعه، به روز رسانی و نگهداری؛
• برآورد هزینه، مهندسی هزینه / کنترل و مهندسی ارزش؛
• مدیریت ریسک، از جمله حفظ ثبت ریسک و تحلیل / ارزیابی ریسک؛
• مدیریت ارزش و ارزش کسب شده، از جمله WBS، OBS و سایر ساختارهای شکست،
• کنترل اسناد؛
• ارزیابی قانونی برای تشخیص مورد نیاز برنامه و هزینه
• اندازه گیری / نظارت بر عملکرد ارائه دهنده (اما به غیر از مدیریت قرارداد)؛
• عناصر یک روش مدیریت پروژه که این رشته ها را در حوزه "کنترل" و سایر توابع مدیریت پروژه ادغام می کند؛
به سادگی، کنترل پروژه شامل افراد، فرایندها و ابزارهایی است که برای برنامه ریزی، مدیریت و کاهش هزینه ها و برنامه های برنامه ریزی شده و هر گونه وقایع خطرناکی که ممکن است در یک پروژه تاثیر بگذارد را شامل می شود. به عبارت دیگر، کنترل پروژه اساسا معادل فرایند مدیریت پروژه است و از فرایندهای فرعی آن برای مدیریت ایمنی، کیفیت، مدیریت سازمانی، رفتاری و ارتباطات معاف است.
عملکرد موفق یک پروژه بستگی به برنامه ریزی مناسب دارد. راهنمای PMBOK استفاده از 21 فرایند را که مربوط به برنامه ریزی از 39 فرآیند مدیریت پروژه است، تعریف می کند (Globerson & Zwikeal 2002). اجرای پروژه براساس یک طرح پروژه قوی است و تنها می تواند از طریق یک روش کنترل دقیق برنامه کنترل شود. توسعه یک سیستم کنترل پروژه مناسب بخش مهمی از تلاش های مدیریت پروژه است (Shtub، Bard & Globerson 2005). علاوه بر این، به طور گسترده ای به رسمیت شناخته شده است که برنامه ریزی و نظارت نقش مهمی را در علل شکست پروژه ایفا می کند. علیرغم تکامل مداوم در زمینه مدیریت پروژه، به نظر می رسد واضح است که رویکرد سنتی هنوز کمبود استفاده از کنترل پروژه را نشان می دهد و تعدادی از مقالات منتشر شده برای حمایت از اهمیت کنترل در دستیابی به اهداف پروژه وجود دارد. زمانیکه ثابت شده است که سیستم های اختصاصی کنترل پروژه در محل کار عملکرد پروژه را بهبود می بخشد. یک آزمایش IBC 2000 بهترین آزمایش کنترل پروژه که توسط IPA انجام شده مشخص کرد که شیوه های مدیریت پروژه خوب باعث کاهش 15٪ لغو اجرای برنامه می شود. بنابراین، کنترل پروژه ها از 0.5٪ تا 3٪ کل پروژه (از جمله حسابداری هزینه) هزینه می شود و بنابراین، کنترل پروژه نیاز به بهبود بهره وری در حدود 2٪ دارد. مطالعه نمونه ای که کمیته مهندسی هزینه IBC در سال 1999 انجام داد نشان می دهد که هزینه های پروژه ها در این مطالعه بیش از 10 درصد بود. همچنین اشاره شده است که NPV (ارزش خالص پروژه) همچنین از پیشرفت برنامه ها سود می برد. عوامل موفقیت بر اساس شیوه های مدیریت پروژه خوب است که نتیجه آن هزینه های خوب و نتایج برنامه ریزی است.
یکی از ردیف شغلی های محبوب این روزهای شرکت ها شغل کنترل پروژه می باشد. کنترل پروژه یکی از نیاز های مبرم سازمان ها جهت تسلط بر روال پروژه است اگر بخواهیم نگاهی به این ردیف شغلی داشته باشیم می توان گفت از بازار کار خوب به نسبت دیگر شغل ها برخوردار است که حجم انبوهی از دانش آموخته های مهندسی صنایع و مهندسی عمران و رشته های مدیریت پروژه و ... جذب بازار کار کنترل پروژه می شوند اما یکی از دغدغه های شاغلین و دانش آموخته های رشته های مختلف نداشتن شناخت کافی از مسیر شغلی کنترل پروژه است در این جا می خواهیم به سوالات متداول در مورد کنترل پروژه و مدیریت پروژه پاسخ دهیم:
میزان دریافتی شاغلین کنترل پروژه چقدر است؟
دریافتی یک کارشناس کنترل پروژه بسته به نوع زمینه کاری پروژه متفاوت است اما طبق آمار و گزارشات سایت ایران تلنت رنجی بین یک میلیون و هفتصد هزار تومان تا چهار میلیون تومان می باشد. البته میزان حقوق کارشناسان کنترل پروژه بسته به میزان سابقه کار و اعتبار شرکت و محدوده کاری متفاوت است اما به طور کلی این میزان حقوق در شرکت های نفتی و راه سازی به نسبت بهتر است. اما حقوق کارشناس کنترل پروژه سقفی دارد و ان سقف هم برای افراد ساکن تهران بین چهار میلیون و هشتصد هزار تومان تا پنج میلیون تومان متغیر است و برای سایر شهرها بین سه میلیون و نهصد هزارتومان تا چهار میلیون و دویست هزارتومان در تاریخ این نگارش متغیر است و البته توجه کنید این مبالغ در مورد شرکت های خصوصی هست چون در شرکت های دولتی مثل شرکت نفت یک کارشناس کنترل پروژه با پنج سال سابقه کار مبالغی به مراتب بیشتر از ارقام بالا دریافت می کنند.
برای تصاحب شغل کنترل پروژه چه باید بدانیم؟
یکی دیگر از نرم افزارهای مهم که باید با آن آشنایی داشته باشید نرم افزارهای پریماورا و مایکروسافت پراجکت است که اغلب در پروژه های نفتی از پریمارا و در پروژه های عمرانی از مایکروسافت پراجکت استفاده می کنند یادگیری این نرم افزار ها هم یکی از عوامل کلیدی موفیقت شما در مصاحبه ها می باشد. البته اگر منطق کنترل پروژه و سازو کار مدیریت پروژه را درک کرده باشید تسلط شما به این نرم افزار ها و قدرت استفاده شما از آنها چند ده برابر خواهد شد.
مسیر شغلی کنترل پروژه چگونه است؟
مسیر شغلی کنترل پروژه تقریبا مسیری طولانی است و مسیری به نسبت روشن و در ایران تعریف شده است. یک کارشناس کنترل پروژه مجرب می تواند بعد از طی مدتی و با ارتقا سطح تجربیات سرپرست واحد کنترل پروژه شود و نیز در گام بعد به سمت مدیر واحد برنامه ریزی یا مدیر پروژه درآید. البته بسته به نوع مسیری که انتخاب می کند و توانایی های مدیریتی که دارد حتی خیلی زودتر نیز می تواند با مدیریت پروژه های کوچک خود را به سزامان و خود ثابت کند و بتواند مدیریت پروژه های بزرگ را به عهده بگیرد.
بازار کار کنترل پروژه چگونه است؟
بازار کار کنترل پروژه به نسبت اکثر شغل های دیگر بازار خوبیست و چون کشور ما عموما شرکت ها پروژه محور هستند نیاز به کارشناس کنترل پروژه زیاد و رو به گسرتش است از این جهت یکی از شغل های جذاب برای اکثر رشته های فنی خصوصا صنایع و عمران می باشد. اما برای شروع و ادامه مسیر کنترل پروژه نیاز به به روز بودن و یادگیری مداوم در این حوزه دارید.